ترانسمیترهای سطح، (Level Transmitter) دستگاهی است که برای اندازه گیری و تبدیل سطح مایعات (مثل آب، روغن، گاز و غیره) در مخازن و تانک ها به سیگنال الکتریکی (معمولاً 4-20 میلی آمپر) استفاده میشود. این ترانسمیترها با اندازه گیری سطح مایع در داخل مخزن، اطلاعات لازم برای کنترل، نظارت و اطلاعرسانی دربارهی میزان مایعات را فراهم میکنند.
انواع مختلفی از ترانسمیترهای سطح وجود دارد، از جمله:
1. ترانسمیتر غیر مستقیم (Indirect Level Transmitter): این نوع ترانسمیترها از اصول فیزیکی مختلفی برای اندازه گیری سطح مایع استفاده میکنند. برخی از این اصول شامل اصول هیدرواستاتیک، فشارسنجی و کاپاسیتانس هستند.

2. ترانسمیتر مستقیم (Direct Level Transmitter): این ترانسمیترها با استفاده از یک سیستم مکانیکی مستقیماً به سطح مایع در مخزن وصل میشوند. سطح مایع به صورت آنالوگ یا دیجیتال اندازه گیری میشود.

3. ترانسمیتر نقاط چندگانه (Multipoint Level Transmitter): این نوع ترانسمیترها از چند سنسور یا الکترود مختلف برای اندازه گیری و نمایش سطح مایع در چند نقطه ی مختلف در مخزن استفاده میشوند. این امکان را فراهم میکنند تا سطح مایع در نقاط مختلف مخزن را کنترل کنید.

4. ترانسمیتر لیزری (Laser Level Transmitter): این نوع ترانسمیترها با استفاده از پرتو لیزر برای اندازه گیری سطح مایع استفاده میشوند. این روش بی تماسی است و میتواند در مخازن بزرگ و پرهیز از تماس مستقیم با مایعات مورد استفاده قرار بگیرد.

5. ترانسمیتر نوری (Optical Level Transmitter): این نوع ترانسمیترها از پرتو نوری برای اندازه گیری سطح مایع استفاده میشوند. با استفاده از انکدرها و دیودها، اطلاعات سطح مایع را بهصورت دیجیتال نمایش میدهند.

6. ترانسمیتر هیدرواستاتیک (Hydrostatic Level Transmitter): این نوع ترانسمیتر از اصول هیدرواستاتیک استفاده میکند. به این ترتیب که با اندازه گیری فشار مایع بر اثر ارتفاع آن بالای نقطه ی اندازه گیری، سطح مایع را تعیین میکند.

7. ترانسمیتر فشارسنجی (Pressure Transmitter): این نوع ترانسمیتر از فشار سیال در مخزن برای تعیین سطح مایع استفاده میکند. فشار سیال به میزان ارتفاع مایع بستگی دارد و با تبدیل فشار به سیگنال الکتریکی، سطح مایع را نشان میدهد.

8. ترانسمیتر آلتراسونیک (Ultrasonic Level Transmitter): این نوع ترانسمیتر از اصول امواج اولتراسونیک برای اندازه گیری سطح مایعات استفاده میکند. امواج اولتراسونیک به سطح مایع برخورد میکنند و زمان بازتاب این امواج به ترانسمیتر برای تعیین سطح مایع استفاده میشود.

9. ترانسمیتر کاپاسیتانس (Capacitance Level Transmitter): این نوع ترانسمیتر از تغییر خاصیت خازن میان دو الکترود در مایع عمل میکند. با تغییر خازن، سطح مایع تعیین میشود و سیگنال الکتریکی به دست میآید.

10. ترانسمیتر راداری (Radar Level Transmitter): این نوع ترانسمیتر از اصول امواج راداری برای اندازه گیری سطح مایعات استفاده میکند. امواج رادار به سطح مایع برخورد میکنند و زمان بازتاب این امواج به ترانسمیتر برای تعیین سطح مایع استفاده میشود.

این دستگاه ها با استفاده از حسگرهای مخصوص به سطح مایعات دسترسی دارند و اطلاعات اندازه گیری شده را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرده و آنها را به واحدهای کنترلی یا نمایشی منتقل میکنند. از ترانسمیترهای سطح در صنایع مختلف مانند نفت و گاز، پتروشیمی، صنایع غذایی، آب و فاضلاب و سایر موارد استفاده میشود. این ابزارها به دقت بالا و کارایی مناسب در اندازه گیری سطح مایعات کمک میکنند.

هر نوع ترانسمیتر سطح دارای ویژگی ها و کاربردهای خاص خود است و انتخاب مناسب ترین نوع برای کاربرد خاص شما بستگی به نیازها و مشخصات ترانسمیترهای سطح میتوانند به چندین نوع تقسیم شوند، که به تعدادی از آنها اشاره میکنم:
۱. ترانسمیترهای هیدرواستاتیکی: از اصول هیدرواستاتیکی برای اندازه گیری سطح مایعات استفاده میکنند. این نوع ترانسمیترها دارای لوله های عمودی یا خنک کن ها هستند که از فشار مایع استفاده میکنند تا سطح مایع را اندازهگیری کنند.

۲. ترانسمیترهای اولتراسونیک: از امواج اولتراسونیک برای اندازه گیری سطح مایعات استفاده میکنند. این ترانسمیترها از تغییر زمانی که اولتراسونیک بازتاب میشود برای محاسبه سطح مایع استفاده میکنند.

۳. ترانسمیترهای آنالوگ: این ترانسمیترها از سیگنالهای آنالوگ برای انتقال اطلاعات اندازه گیری شده استفاده میکنند. این سیگنال ها میتوانند از نوع میلی آمپر، ولتاژ یا میلی ولت باشند.

۴. ترانسمیترهای دیجیتال: این نوع ترانسمیترها اطلاعات اندازه گیری شده را به صورت دیجیتالی (عددی) به واحدهای کنترلی یا نمایشی منتقل میکنند. این انتقال میتواند از طریق پروتکلهای ارتباطی مانند HART یا Modbus انجام شود.

۵. ترانسمیترهای مایکروویو: از امواج مایکروویو برای اندازه گیری سطح مایعات در برخی از برنامه ها استفاده میشود. این ترانسمیترها دارای دقت بالا و قابلیت های خاص برای محیط های خاص هستند.

همچنین، ترانسمیترهای سطح ممکن است بر اساس نوع مایع (مانند آب، نفت، گاز و …) و شرایط کاری (دما، فشار و …) دیگر نیز دسته بندی شوند. هر نوع ترانسمیتر دارای مزایا و محدودیت های خاص خود است که بسته به نیازها و محیط کاربری، مورد استفاده قرار میگیرد.